In de verte heeft het wel iets van een langzame dans. Op de stoep en op wandelpaden gaan mensen in een sierlijke boog om elkaar heen of lopen achterwaarts even de struiken in.
In de gangen van de supermarkt doen mensen hun best te wachten, elkaar te passeren. Winkelwagentjes worden voorzichtig gemanoeuvreerd. Af en toe ergernis door iemand die afstanden niet goed weet in te schatten en van anderhalve meter 75 cm maakt. Er is wat onwennigheid in het kijken: negeren we elkaar of kijken we elkaar aan? En die oude dame is het even vergeten als ze op een vakkenvuller afloopt en vraagt of er nog brood komt vandaag… Het blijft onwennig ook na drie weken. En de afstand wordt schrijnend als we horen hoe mensen in verzorgingstehuizen geen bezoek van hun dierbaren kunnen krijgen. De demente man die maar niet begrijpt waarom zijn vrouw en kinderen van buiten naar hem zwaaien, maar niet binnenkomen… Het gaat je door merg en been.
Anderhalve meter afstand…, social distancing... Het is geen uitvinding uit onze tijd. In de 14e eeuw had de stad Deventer op ruime afstand buiten de muren een leprozenhuis. Mensen die aan lepra leden, ook wel melaatsen genoemd, moesten daar wonen. En als ze zich verplaatsten, moesten ze altijd op ruime afstand van anderen blijven. Soms droegen ze kleding om dat duidelijk te maken. Ook in bijbelse tijden moeten de melaatsen op afstand blijven. De Wet van Mozes kent daarover talrijke voorschriften. Uitgerekend Jezus neemt het niet zo nauw met deze voorschriften. Ik lees in het evangelie: Daar kwam opeens een melaatse naar Jezus toe. Hij knielde voor Hem neer en zei: ‘Heer, als U wilt, kunt U me rein maken.’ Hij stak zijn hand uit en raakte hem aan. ‘Ik wil het, word rein’, zei Hij. Meteen werd de melaatse rein. (Matteüs 8,2-3). Roept Jezus ons op om de anderhalve meter aan onze laars te lappen? Sint-Franciscus omhelsde 12 eeuwen later bewust een melaatse man. Hij wilde laten zien dat ook deze man een kind van God is. Toch is het niet raadzaam om zomaar uit deze verhalen van 2.000 of 800 jaar geleden de conclusie te trekken om de anderhalve meter afstand niet te respecteren. Ja, Jezus en Franciscus doen het wel. Zij waren getroffen door de extreme uitsluiting van de melaatsen in hun tijd. Wij leven in nu een andere tijd. Onze kennis over ziekten en besmetting is enorm toegenomen. De wetenschappers kunnen ons overtuigend duidelijk maken dat de maatregelen ons zullen helpen om de verspreiding van het corona-virus te vertragen en hopelijk uiteindelijk te stoppen. Blijf afstand houden!
Maar Jezus stelt wel een teken. Door de uitgestoken hand en de genezing laat Hij zien dat voor Hem deze melaatse in de eerste plaats mens is en helemaal meetelt. Hij neemt hem weer op in de gemeenschap. Een boodschap voor ons om mensen erbij te blijven betrekken. Social distancing mag geen sociaal isolement worden. Laten we mensen erbij blijven betrekken. Door te bellen, een kaartje sturen, een gesprek te voeren ook al is het van de ene kant van de straat naar de andere, even zwaaien.
En ook als we op afstand elkaar moeten passeren op het trottoir, op een wandelpad of in de gangpaden van een winkel kunnen we elkaar nog altijd even vriendelijk toeknikken, aankijken en groeten.
Diaken Marc Brinkhuis