Vastenactie 2023: Mensen onderweg
Het lijkt zo ver weg: mensen die hun huis moeten verlaten in landen als Zuid-Soedan. Totdat je – via de foto – twee vrouwen in de ogen kijkt, die met hun kinderen op de posters en PR-materiaal van Vastenactie staan. Awut en Ajak kenden elkaar niet toen ze hun huizen en echtgenoten verloren in de gewelddadige burgeroorlog van Zuid-Soedan.
Toen de man van Awut in de burgeroorlog was gedood, vluchtte ze met acht kinderen weg van het geweld. Na een barre tocht kwam ze bang en hongerig aan in Malek. Maar zij en haar kinderen werden met open armen ontvangen. ‘We leefden van wilde vruchten’, herinnert Awut zich die moeilijke periode. ‘Toen kwam de lokale partner van Vastenactie, die bood hulp en dat veranderde ons leven. De bewoners van Malek gaven me een stuk land en van de hulporganisatie kregen we zaden. Nu plant ik mijn eigen gewassen. Met hard werken kan ik mijn familie onderhouden. Sterker nog: we kunnen wat sparen en we lenen inmiddels zelf geld uit aan de gemeenschap.’
Als snel kon Awut de steun en liefde die ze zelf kreeg, doorgeven aan anderen. Zoals aan de oorlogsweduwe Ajak, die met zeven kinderen terugkeerde naar haar geboortedorp Malek. ‘Awut verwelkomde ons en gaf ons een plek vlak naast die van haar’, vertelt Ajak. ‘Vanaf de eerste dag zorgde zij dat we genoeg te eten hadden. Zelf had ik helemaal niets, totdat zij ons hielp.’ De vrouwen zijn nu goede vriendinnen: ‘Samen overleven is makkelijker dan alleen. En het allerbelangrijkste: bewaar de vrede. Laten we als één volk in één wereld samenleven!’
Dit verhaal, dat het verhaal had kunnen zijn van vrouwen in onze eigen buurt (ware het gelukkig zo, dat wij niet in een oorlogssituatie verkeren), komt dichtbij. Als we deze vrouwen op de foto zien, kunnen we ons er zoveel bij voorstellen.
Traditiegetrouw kent de Vastenactie een hongerdoek. Naast oorlogsellende ervaren landen met grote armoede het sterkst wat de klimaatcrisis met de wereld, met het land doet. Daarover gaat de hongerdoek. Deze is opgebouwd als een collage van veel lagen uitgescheurde krantenknipsels. Knipsels over politiek, oorlog, klimaatcrisis, narigheid van over de hele wereld.
De kunstenaar Emeka Udemba componeert iets nieuws uit deze knipsels. Hij confronteert en daagt uit, maar geeft ook een hoopvolle boodschap mee. Tussen het verontrustende nieuws fragmenten, die hoop geven: nieuw begin, aandacht voor de mens, verandering, kleur bekennen. De krantenknipsels kunnen voor ons het begin van een goed gesprek zijn over alle genoemde thema’s. Om te komen tot een antwoord op de vraag ‘Wat is heilig voor ons?’
Oorlog, onderdrukking, religieuze en politieke vervolging zijn van alle tijden. De eerste christelijke gemeenschappen moesten al vluchten en emigreren. Jezus zelf moest aan het begin van zijn leven vluchten naar Egypte.
In de missionaire agenda staat de prachtige column door de Argentijnse Alejandra Magliano. Via haar moeder weet ze wat het betekent oorlog te moeten ontvluchten en op een heel andere plek verwelkomd te worden. In haar column kunnen we lezen en leren, dat grenzen beweeglijk zijn. Armen, die zich openen en anderen verwelkomen, voeden en verrijken de ziel. Hoe mooi is dat! Grenzen zijn beweeglijk en als er liefde is, doet afstand er niet meer toe.
Laten wij op afstand onze armen openen en de mensen, die onderweg moeten zijn vanwege de vele, vele brandhaarden op de wereld, verwelkomen door vanuit onze situatie iets te geven. Dat zal ook onze ziel voeden en verrijken.
Tijdens de vastentijd zullen daarom de bussen voor de Vastenactie achter in onze kerken staan. U kunt natuurlijk ook rechtstreeks geven via NL21 INGB 0000 0058 50 t.n.v. Vastenactie, Den Haag. Meer weten?
Zie www.vastenactie.nl
Mede namens onze diaconaal betrokkenen in de parochies H. Kruis en H. Lebuinus,
Lonneke Gunnink – van den Berg, pastoraal werker