Het priesterschap…

“De Heer zij met u” “en met uw geest”…. wie kent niet deze uitnodiging en ons antwoord daarop? Bekend uit de eucharistie of een gebedsdienst. Een uitnodiging in deze vorm is voorbehouden aan de priester of de diaken. Wat wordt er eigenlijk gezegd en waarom is dit zo specifiek voorbehouden aan de gewijde ambtsdienaar?

De groet of uitnodiging wordt gebruikt in de context van de liturgische viering. Niet zo maar bij de bakker of in de supermarkt. Of het moet –zoals bij Maria – een engel zijn die groet. Maar ook dan is er sprake van dat God zelf bemiddeld wil worden.

wijding overgave 350p

foto: Katholiek Nederland

God is te groot voor deze wereld, maar Hij (of is het ook Zij?) wil graag bij ons en met ons zijn. Dat vraagt om iets ertussen, een midden, een bemiddeling, een weg, een via via, waarin Hij zich kan laten kennen. Dat was en is Jezus Christus, in zijn aardse vorm en in zijn verrezen gestalte. Maar ook deze vraagt om vertegenwoordiging en bemiddeling. Hier zijn we denk ik bij de kern van het priesterschap.

Het priesterschap…
“De Heer zij met u” “en met uw geest”…. wie kent niet deze uitnodiging en ons antwoord daarop? Bekend uit de eucharistie of een gebedsdienst. Een uitnodiging in deze vorm is voorbehouden aan de priester of de diaken. Wat wordt er eigenlijk gezegd en waarom is dit zo specifiek voorbehouden aan de gewijde ambtsdienaar?

20111113 tlf0109 sel2 250p.jpg

 Bemiddeling tussen Christus en de geloofsgemeenschap. Daarom wordt de priester ook vaak gezien als vertegenwoordiger van de geloofsgemeenschap. Met zijn mond en gebaren richten wij ons tot God. Door hem horen wij Gods stem en roep. Dat bevestigen wij in ons antwoord: “en met uw geest”. Eigenlijk hopen we dat die geest doortrokken is van Heilige Geest, opdat ook wij aangestoken worden door goddelijk vuur. De bemiddeling blijft niet beperkt tot de vieringen waarin de priester voorgaat.

Als het goed is, is het een geroepene. In heel zijn leven komt Christus’ aanwezigheid tot uitdrukking, maar priesters blijven gelukkig ook mensen die fouten maken en hun tekortkomingen hebben. Zowel de kracht als de kwetsbaarheid van het priesterschap komen tot uitdrukking in het wijdingsritueel. Door gebed en handoplegging. Wie raakt niet onder de indruk wanneer de kandidaat-priester of diaken plat op de grond ligt en de hele gemeenschap de litanie van Allerheiligen zingt en bidt.

Alle sterke voorbeelden worden aangeroepen om mee te bidden, om hun voorspraak te doen gelden. Het enige dat dan past is: overgave en wachten om te kunnen ontvangen. Een simpele handoplegging door de bisschop, gevolgd door de bemoediging door handoplegging van de collega’s is voldoende om kwetsbaar die taak van de bemiddeling te vervullen: “De Heer zij met u….”

Leo Geurts

Het sacrament van de wijding: de belangrijkste elementen van een priesterwijding

Aan de priesterwijding gaat steeds een diakenwijding vooraf. De betekenis hiervan is heel mooi. Een priester krijgt de bijzondere taakk om Jezus te volgen in zijn herder-zijn en krijgt dus ook bepaalde verantwoordelijkheden over een gemeenschap. Eerst moet hij echter diaken (van het Griekse diakonos, dienaar) worden, dienaar van allen. Enkel een bisschop kan iemand tot priester wijden. Als priester ben je dan ook een medewerker van de bisschop en sta je hem bij in zijn taak als herder in een bepaald bisdom. Je kan geen priester worden "op jezelf" of voor jezelf.

Een priesterwijding is altijd opgenomen in een eucharistieviering die wordt voorgegaan door de bisschop. Het wijdingsgedeelte volgt onmiddellijk na het Evangelie.

Dit begint met het voorstellen van de wijdeling door de rector van het seminarie aan de bisschop en de vraag om hem tot priester te wijden.

Na de homillie volgt dan de ondervraging van de wijdeling.

De bisschop peilt aan de hand van enkele vragen of de intenties van de wijdeling wel de juiste zijn. Hij vraagt onder meer of hij bereid is om hem bij te staan in zijn herderlijke zorg voor het volk van God. De priester in spe moet ook bereid zijn voor te gaan in de liturgie, en het evangelie en het katholieke geloof te verkondigen.

Tot slot vraagt de bisschop ook of hij breid is om zodanig te leven dat zijn leven als een offergave kan worden gezien, in vereniging met Christus.

De wijdeling belooft gehoorzaamheid aan de bisschop en zijn opvolgers.

De aanvaarding van het celibaat wordt op de priesterwijding niet expliciet meer vernoemd, omdat dit al op de diakenwijding beloofd wordt.

Een moment dat altijd heel wat indruk maakt is de litanie van alle heiligen.

Het is tijdens deze gezongen litanie, waarbij onder andere de hulp van alle heiligen wordt gevraagd, dat de wijdeling plat ter aarde gaat liggen. Dit op de grond liggen, de prsternatie, staat symbool voor de graankorrel die eerst moet sterven voordat hij vrucht kan dragen.

Tijdens de handoplegging left eerst de bisschop de wijdeling in stilte de handen op.

Daarna leggen ook alle aanwezige priesters de handen op, als teken van de opname in het priesterkorps.

Er volgt een lang wijdingsgebed waarbij de bisschop op het einde bidt:

"Wij bidden U, Almachtige Vader, verleen uw dienaar hier de waardigheid van het priesterschap; wek opnieuw in hem uw Geest met zijn heiligende kracht. Geef hem het ambt van medewerker in onze bediening, en zorg dat zijn leven voor uw volk een voorbeeld is."

Vanaf dat moment is de wijdeling priester. De diakenstola wordt ingeruild voor een priesterstola en kazuifel. De handen worden gezalfd met chrisma. De bisschop pverhandigt de kelk en de hostieschaal aan de nieuw gewijde priester als teken dat hij voortaan ook zelf de eucharistie mag voorgaan en dit een centrale plaats moet krijgen in zijn leven.

Het wijdingsgedeelte wordt afgesloten met de vredeskus. De bisschop wenst de nieuw gewijde priester de vrede. Daarna gaan zij ook naar de familie en naar de concelebrerende priesters om hen de vrede te wensen.

De eucharistie gaat verder met de bereiding van de gaven, de pregatie en het eucharistisch gebed. Het is de bisschop die hierin voorgaat en dus niet de nieuwgewijde priester. Dikwijls wordt er nog gesproken over de "eerste mis" van een nieuwe priester, maar eigenlijk is dit de priesterwijding zelf, aangezien hij dan voor het eerst mag concelebreren. Later volgt dan wel nog een dankviering.

Bron: Bisdom Brugge (www.bisdombrugge.be en kerknet.be)